باداب سورت نام چشمهای پلکانی واقع در روستای ارست (اروست) بخش چهاردانگه شهرستان ساری در استان مازندران است. چشمه باداب سورت ساری در سال ۱۳۸۷ بعد از قله دماوند به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست آثار ملی کشورمان ثبت شد.
معرفی اجمالی
باداب به معنی آب گازدار و سورت به معنی شدت اثر است. چشمههای باداب سورت بعد از چشمه پامو کاله ترکیه به عنوان دومین چشمه آب شور جهان بوده و یکی از برنامههای مهم برای باداب سورت ثبت جهانی آن به عنوان یک اثر طبیعی بی نظیر است. این اثر قرار است به عنوان یک ژئوپارک به ثبت جهانی برسد و با چشمه های پاموکاله ترکیه خواهر خوانده شود.
ویژگیهای چشمه باداب سورت
موقعیت جغرافیایی
این چشمهها در ارتفاع ۱۸۴۱ متری از سطح دریا جای دارند و در ایران بینظیر هستند. اطراف چشمه پوشیده از درختچههای زرشک وحشی و ارتفاعات بالاتر پوشیده از جنگلهای سوزنی برگ است.
مشخصات چشمهها
این باداب شامل چندین چشمه با آبهای کاملاً متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و حجم آب است. چشمهٔ پرآب دارای آب بسیار شور و استخری با قطر حدود ۱۵ متر و عمق زیاد است. چشمهٔ دوم که در بالادست و شمال غربی این چشمه قرار دارد، ترش مزه و دارای آبی به رنگ قرمز و نارنجی است، در اطراف چشمه کمی رسوب آهن نشستهاست.
جریان آبهای رسوبی و معدنی این چشمهها طی سالها، در شیب پایین دست کوهستانی خود، صدها طبقه و دهها حوضچهٔ پلکانی بسیار زیبا به رنگهای نارنجی، زرد و قرمز در اندازههای مختلف پدیدآوردهاست. این طبقات و حوضچهها در واقع جاذبهٔ اصلی و ویژگی منحصر به فرد چشمههای باداب سورت است. زیبایی این طبقات و محل ویژهٔ قرارگیری چشمه در دامنهٔ کوهستان و چشماندازهای اطراف به ویژه در غروب تحسینبرانگیز است.
این چشمهها به دلیل داشتن ساختار پیچیده زمینشناسی در بدترین شرایط خشکسالی پر آب بوده و شایعاتی مبنی بر خشک شدن آن کاملا بی اساس است. همچنین این چشمه به علت شور بودن در فصل زمستان یخ نمیزند.
زیبایی این چشمهها در غروب آفتاب هنگامی که تلألو خورشید در آبهای رنگی این منطقه منعکس میشود، چندین برابر است. در طول این ساعتها میتوان یکی از قشنگترین و چشمنوازترین مناظر طبیعی دنیا را در باداب سورت مشاهده کرد.
قدمت باداب سورت
چشمه باداب سورت ساری در دوران چهارم زمینشناسی همزمان با آخرین چینخوردگی البرز درپلیوستوسن و پلیوسن شکل گرفته است.
بهترین زمان سفر به باداب سورت
بررسیها نشان میدهد بهترین زمان برای سفر به منطقه ارست، فصل بهار و اردیبهشت ماه است. و همچنین بهترین زمان برای عکاسی و دیدن چشمها هنگام طلوع و غروب خورشید است. زمانی که نور خورشید با زاویهای تند نسبت به زمین میتابد، تلألو نور زیبایی این چشمهها را دوچندان میکند.
ثبت ملی و حریم حفاظتی
خبرگزاری مهر در گزارشی تصویری به تاریخ ۲۹ مهر ۱۳۹۱ اعلام کرد که این چشمهها در حال نابودی کامل هستند. با وجود انبوه گردشگران بازدیدکننده از باداب سورت، این منطقه عاری از هر گونه مانع جداکننده، حصار، نگهبان و حتی یک تابلوی اطلاعات یا راهنمایی یا هشداردهنده است که نشانگر بیتوجهی شگفتآور مسئولان است.
اگر چه دیدن چشمه باداب سورت به عنوان یکی از آثار طبیعی ملی توصیه میشود اما گردشگران باید رفتاری از خود بروز دهند که از ادامه روند تخریب این اثر تاریخی طبیعی جلوگیری شود. در ۴ مرداد ۱۳۹۳ عرصه، حریم و ضوابط حفاظتی آن تعیین شد و هرگونه دخل و تصرف در محدوده حریم و تخلف از ضوابط حفاظتی برخورد مجرمانه قضایی دارد.
از سال ۹۵ توسط سازمان میراث فرهنگی پرسنلی در این مکان مستقر هستند که با زحمت زیاد و سنگ چین کردن محوطه اطراف این حوضچهها از ورود بازدید کنندگان به داخل این مناطق که در حال تخریب و فرسایش میباشد جلوگیری میکنند.
منبع wikipedia
بیشتر بخوانید: دریاچه چورت واقع در روستای میانشه ساری