دشت آزو و روستای نوا از توابع بخش لاریجان در شهرستان آمل میباشند. این منطقه خوش آبوهوا و دهکده ییلاقی نوا با دشت پر از گل خود در استان مازندران، میان طرفداران طبیعتگردی جایگاه ویژهای دارد. دشت آزو که در دل روستای نوا جای گرفته است، از خنکترین مناطق ییلاقی نزدیک به تهران است و هر سال از گردشگران زیادی میزبانی میکند.
معرفی کلی دشت آزو
مهمترین ویژگی روستای نوا وجود دشت آزو در این روستاست. دشت آزو یکی از زیباترین دشتها، یا به قول معروف عروس دشتهای البرز است. این دشت زیبا در ارتفاعات روستای نوا در مازندران جای گرفته است. تفاوت دشت آزو با دشتهای دیگر این است که آزو در واقع دامنهها و تپهماهورهایی است که در بهار با مخمل سبزی از گیاهان پوشیده میشود. تخته سنگهای بزرگ و رنگی با اشکال عجیب در گوشه و کنار دشت به چشم میخورند و تک درختانی با قدمت زیاد سایه خنکشان را گستردهاند. ارتفاع علفزارها گاهی تا بالای زانوها میرسد و جویهای مختلف چشمه آبمعدنی، در جایجای دشت خطوط باریکی برای عبور خود ایجاد کردهاند.
ورود عموم آزاد نیست. فقط با داشتن مجوز اجازه ورود میدهند.
دلایل رفتن به روستای نوا و دشت آزو
در دشت آزو، بهترین چشمانداز از قله دماوند را میبینید و در نزدیکترین فاصله با آن قرار خواهید گرفت. دورنمای قله دماوند از این دشت آنقدر زیبا و باشکوه است که هرگز از تماشای آن سیر نخواهید شد.
این دشت که یکی از ۵۰ سایت برگزیده برای آسماننگری در کشور است، همه جزییات درخشنده شب، از عبور شهابها و ستارگان دنبالهدار تا صورتهای فلکی و بخشی از کهکشان راه شیری را پیش چشم شما میگستراند و چنان غرق در این عظمت و شگفتی میشوید که بعید است تا صبح خواب به چشمتان بیاید.
علاوه بر اینها دلایل زیر نیز میتواند شما را به این منطقه شگفتانگیز بکشاند.
- دیدن طلوع و غروب آفتاب در دشت گسترده آزو یکی از زیباترین صحنههای طبیعت است که سفر به این منطقه آن را تقدیم نگاه شما میکند.
- عکاسی از این دشت زیبا هرساله گردشگران و عکاسان بسیاری را به این منطقه زیبا میکشاند. سفر به این دشت به شما فرصتی برای عکاسی و ثبت تصاویر ماندگار میدهد.
- خنکی هوای دشت آزو پناهگاه خوبی برای تهرانیها و بقیه ساکنان شهرهای گرم است تا در فصل تابستان خود را به دامان دامنههای ییلاقی البرز بسپارند.
- در راه رسیدن به دشت آزو از روستای نوا باید گذشت که باغهای میوه، چشمههای طبیعی و آب زلال آن جانبخش و دلپذیر است.
- فاصله نزدیک این دشت تا تهران نیز گزینه دیگری است که رفتن به آن را برای تهرانیها آسان ساخته است.
دیدنیها و جاذبههای روستای نوا
روستای نوا علاوه بر دشت آزوی معروفش، دارای جاذبههای گردشگری دیگری نیز میباشد.
قله پاشوره
مسیر دسترسی به قله ۳۹۰۰ متری پاشوره از دشت آزو میگذرد. هر ساله کوهنوردان بسیاری در مسیر خود برای صعود به قله پاشوره، شبی را در این دشت زیبا کمپ میکنند. صعود به این قله به هشت ساعت کوهپیمایی و تجهیزات حرفهای کوهنوردی نیاز دارد. بر روی قله پاشوره که قرار بگیرید، در شمال دماوند زیبا را خواهید دید و در جنوب این قله نیز میتوان خط الراس دوبرار را مشاهده کرد.
آبشار یخی نوا
آبشار یخی به این علت نامگذاری شده است که در طول سال کاملا یخ زده است و تنها در تابستان برای مدت کوتاهی باریکه آبی در کنار آن جاری میشود که این امر به قطر این آبشار می افزاید. این آبشار در محدوده روستای نوا و در نزدیکی دشت آزو قرار دارد. آبشار یخی نوا، از دو قسمت تشکیل شده که قسمت پایینی حدود ۸ الی ۱۲ متر و قسمت بالایی بیش از ۵۰ متر طول داشته و شیب آن در حدود ۸۵ درجه است. نکته اینکه بر روی آبشارهای یخی از این نوع، سطح یخ صاف و یکدست نبوده و بصورت قندیلهای یخی بزرگی روی هم چیده شدهاند.
چشمههای آزو
با حدود ۳۰ دقیقه پیادهروی در دشت آزو به اولین چشمه آزو خواهید رسید. آب این چشمهها آنقدر معروف و گواراست که باعث احداث کارخانه آب معدنی در روستای نوا شده است.
پوشش گیاهی و جانوری
سگهای محلی یا گله، روباه، سمور، موش صحرایی، زاغی و پرندگان کوچک شکاری حیواناتی هستند که ممکن است در روستای نوا و داخل دشت آزو با آنها روبرو شوید. آزو پوشیده از آویشن، پونه، شنگ و دیگر گیاهان دارویی است و بهارش با گلهای شقایق، قاصدک، بابونه و عطر اسفند و گلپر، بهشتی زمینی را پیش رویتان میگستراند.
امکانات و اقامت در روستای نوا و دشت آزو
برای اقامت در روستای نوا موارد زیر پیشنهاد میشود.
کمپ
بهترین مکان هم که میتوانید شب را در آنجا کمپ کنید، طبیعت است. چه طبیعتی زیباتر از دشت آزو؟ در بالا اشاره کردیم که این دشت یکی از بهترین مقاصد برای رصد ستارگان است. پس کمپ کردن و شبمانی در این دشت بهترین گزینه است.
کلبه
کمی که دشت را به سمت قله پاشوره ادامه دهید. تقریبا به فاصله یک ساعت از روستای نوا، به کلبهای قدیمی و کاهگلی خواهید رسید. این کلبه دو اتاق دارد که برخی کوهنوردان چادرهای خود را درون این اتاقها برپا میکنند تا از سرمای هوای بیرون در امان باشند. البته شیشه پنجرههای این کلبه شکسته است و برخی از گونههای پرندگان در آن لانه کردهاند. درون کلبه، انباری کوچک وجود دارد که کوهنوردان وسایل اضافی خود را درون آن میگذارند و بعد از قفل کردن درب آن، با خیال راحت به سمت قله پاشوره رهسپار میشوند.
اقامتگاه
اگر هم اهل کمپینگ در طبیعت و یا ماندن در کلبه کوهنوردان نیستید، جای نگرانی نیست چون که در روستای نوا یه اقامتگاه وجود دارد که میتوانید شب را در آنجا سپری کنید. این اقامتگاه در ورودی روستای نوا و قبل از کارخانه آب معدنی قرار دارد. مجتمع تفریحی رفاهی نوا. هزینه اقامت تا تاریخ نگارش این نوشته شبی ۲۵۰ هزار تومان است.
روستای نوا دارای برخی امکانات رفاهی است که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
- در بالا اشاره کردیم که دشت آزو دارای چشمههایی است که میتوانید از آن بنوشید. پس نگران حمل آب اضافه نباشید.
- تنها رستوران روستای نوا در اقامتگاهی که پیشتر معرفی کردیم قرار دارد.
- در روستا مسجد و تکیه وجود دارد که میتوان از سرویس بهداشتی آن استفاده نمود. یک اتاقک سرویس بهداشتی در اطراف تکیه وجود دارد که ناگفته نماند اصلا تمیز نیست.
- در خود دشت آزو هم یک اتاقک سرویس بهداشتی صحرایی قرار دارد.
- علاوه بر اینها، روستای نوا دارای سوپرمارکت و نانوایی و درمانگاه است.
تمام اقامتگاهها، رستورانها پیشنهادی هستند و شما میتوانید با توجه به زمان سفرتان و علایقتان سایر اقامتگاهها، مسیرهای سفر، رستورانها و … را انتخاب کنید
نکات مهم قبل از سفر به روستای نوا
- اگر کودکان همراه شما هستند، نگران نباشید! راه پیادهروی تا دشت آزو سخت نیست و آنها هم میتوانند این مسیر را بپیمایند.
- از آنجا که درختان کمشماری در این دشت به چشم میخورد، تقریبا هیچ هیزمی برای سوزاندن پیدا نخواهید کرد. بنابراین یا قید روشن کردن آتش را بزنید یا پیش از رفتن به دشت، از اهالی روستا بخواهید با حیوانات باربر مقداری هیزم را تا محل کمپتان بیاورند.
- روزها آفتاب بسیار داغ و سوزاننده است و درخت و سایهای برای پناه بردن وجود ندارد.
- قبل از سفر پیشبینیهای هواشناسی رو از سایتهای معتبر کوهنوردی چک کنید.
- مسیر هموار این دشت برای گلگشت خانوادگی و تفریحی مناسب است و طبیعتگردان و کوهنوردان حرفهای نیز با عبور از دشت آزو مسیر کوه پاشوره را میپیمایند.
- دشت آزو منابع طبیعی دولت نیست بلکه ملک شخصی است. از درون چمنها عبور نکنید زیرا این چمنها برای دام اهالی است. از مسیر های پاکوبی که درست کرده اند عبور کنید.
- وضعیت آنتندهی در روستای نوا بسیار ضعیف است. ایرانسل که اصلا آنتن ندارد و همراه اول خیلی ضعیف آنتن میدهد.
بهترین فصل سفر به دشت آزو
بهترین فصل سفر برای بازدید از باغهای میوه در روستای نوا و گلهای سرسبز دشت آزو، فصل بهار، مخصوصا از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد است. زیرا در این فاصله مراتع کاملا سرسبز، دشت پوشیده از گلهای زرد و کوهپایهها مملو از لالههای وحشی میشوند.
ناگفته نماند که هر سال و در تاریخ ۲۶ تیرماه، آیین «نورگون» در روستای نوا برگزار میشود. این مراسم با جشن و پایکوبی و روشن کردن آتش همراه است و ریشه در داستان پیروزی فریدون بر ضحاک دارد. در نقاط مختلف روستا، جوانان در این روز به شادی و پخش کردن شیرینی میپردازند. اگر به آیین و رسوم کهن ایرانی در نواحی مختلف کشور علاقه دارید، میتوانید در این زمان به روستای نوا سفر کنید.
بهدلیل قرار گرفتن روستای نوا و دشت آزو در مناطق کوهستانی، در فصلهای پاییز و زمستان این مناطق بسیار سرد میشوند. در زمستان مسیر دسترسی به دشت آزو پر از برف است و تردد به دشت بسیار سخت میشود.
مسیر دسترسی
دسترسی به روستای نوا
این روستا در ۱۲۰ کیلومتری تهران قرار دارد . راهی جاده هراز شوید. بعد از حدود ۲ ساعت و نیم رانندگی به آب اسک خواهید رسید. بعد از آن، حدود ۲ الی ۳ کیلومتر به دنبال تابلوی روستای رینه در سمت چپ جاده بگردید. جلوتر از رستوران سالاری یک خروجی در سمت راست شما قرار دارد که به سمت نوا میرود، خروجی روستای نوا، حدودا ۱۰۰ متر بعد از تابلوی رینه قرار دارد. در مسیر به چهار تا سه راهی بر میخورید. از سه راهی اول و دوم که به روستای کندلو میروند عبور کرده و مسیر روستای گیلاس را در پیش بگیرید.
پس از روستای گیلاس یک سه راهی وجود دارد که میبایست در آن به سمت راست بپیچید. سه راهی بعدی را به سمت چپ بپیچید. ادامه این راه به طول حدودا ۵ کیلومتر در یک جاده پیچ در پیچ شما رو به روستای نوا خواهد رساند. تا روستای نوا با ماشین میتوانید بیاید.
دسترسی به دشت آزو
مسیر پیاده روی به سمت دشت آزو از کنار کارخونه آب معدنی روستا شروع می شود. در جوار این کارخونه پارکینگ مناسبی برای پارک خودرو در نظر گرفته اند. فاصله اینکارخونه تا دشت 1.5 کیلومتر است. بعد از حدود ۴۵ دقیقه پیاده روی از کنار این کارخونه و رودخانه ای کوچک در مسیری مشخص و پاکوب، به دشت زیبای آزو خواهید رسید.
دسترسی به قله پاشوره
پیمودن مسیر تا قله حدود ۵ ساعت طول میکشد و ۲ مسیر برای برگشت وجود دارد. یک مسیر از کنار رودخانه میگذرد که اغلب سایه خنک است و یک مسیر از زمینهای کشاورزی که زیباست ولی باعث نابودی گیاهان سبز میشود و در اکثر مسیر هم باتلاقی با شیب زیاد است و متاسفانه علیرغم تابلوی هشدار، کوهنوردان مسیر زمینهای کشاورزی را برای برگشت انتخاب میکنند. این مسیر دارای شیب تند و به صورت شن اسکی است که توصیه نمیشود.