امامزاده ابراهیم بابلسر، بنايی ساخت شده در قرن نهم هجری قمری است که در شهر بابلسرواقع شده است. این امامزاده یکی از زیارتگاههای مهم و قابل توجه عموم مردم در منطقهی مازندران بهشمار میرود. امامزاده ابراهیم در بین اهالی منطقه، به نام ابوجواب معروف بوده است. محلیها بر این باورند که امامزاده ابراهیم، پسر امام موسی کاظم (ع) میباشد. در مورد نسبت ایشان با امام موسی کاظم ابهام وجود دارد. برخی منابع تایید و برخی دیگر صحت این ادعا را رد کردهاند.
مشخصات بنای امامزاده ابراهیم
امامزاده ابراهیم بابلسر بنایی است ۸ ضلعی، با گنبدی كلاهدرويشی كه دارای عظمت خاصی است. همچنین ساختمان مسجدی بزرگ و بنایی برای آبدارخانه یا نظایر آن به این بنا اضافه شده است. داخل بنای اصلی و بر جرز مسجد گچبریهای ظريفی است كه در نوع خود بینظیر است.
این بنا ازنظر دارا بودن آثار تاریخی ارزشمند هنری مانند درهای نفیس، صندوق چوبین و کتیبههای متعدد شهرت دارد. در روی دربهای این بناها چهار تاریخ ۹۰۶، ۸۵۹، ۸۵۸ و ۸۴۱ هجری قمری حک شده است. بنای امامزاده ابراهیم در سال ۸۴۱ ه.ق به فرمان سید بیبی خاتون (همسر سلطان امیر شمسالدین از اوامر دوره تیموری) ساخته شده است.
آثار تاریخی موجود
درب ورودی مسجد امامزاده
درِ دولنگه ورودی مسجد امامزاده، ٢/٣٨ متر ارتفاع و ٨٢ سانتیمتر پهنا دارد. هر لنگه شامل سه قسمت اصلی و دو بائو در طرفین و قاب، گره و حاشیههای کندهکاری شده است. بر پاسار بالای لنگه سمت راست این در، نام بانی: «بیبی فضّه خاتون بنت امیر صاعد» نکاشته شده است. نام هنرمند اثر نیز بر پاسار پایین لنگه سمت راست به صورت «عمل استاد علی بن استاد علی بن استاد فخرالدین بن استاد علی نجّار کتبه احمد ابن حسین سیاهپوش» حک شده است. بر پاسار پایین لنگه سمت چپ نیز تاریخ «تمّت فی شهر محرم الحرام فی سنة ست و تسعمائه هجرة النبویه(ع)(۹۰۶ ه.ق)» ذکر شده است.
درب صحن حرم و کتیبه بالای آن
در صحن حرم امامزاده ابراهیم، دو لنگه است و ٢/۴٨ متر ارتفاع و ٨٩ سانتیمتر عرض دارد. هر لنگه از این جفت در، شامل سه قسمت اصلی با دو بائو در طرفین است. بائوی سمت راست و چپ کندهکاری است. در قسمت وسط، قاب و گره و در بالا و پایین، کتیبهای با این مضمون قرار دارد:
امر هذه الباب المزار المتبرّک مرتضی الاعظم سید عزیز بن سید شمس الدّین المعروف ببابلکان عمل استاد محمد بن استاد علی النجّار الرازی فی التاریخ شهر محرم سنة احدی اربعین و ثمانمائه (۸۴۱ ه.ق).
بالای این در، پنجره نورگیر مشبک بزرگی قرار دارد. زیر آن، کتیبهای به خط «تقی آملی» و کار «علی بن استاد اسماعیل نجار آملی»، معروف به رازی، مشتمل بر صلوات کبیره حک شده است.
درب غربی
درب غربی حرم، دو لنگه به ارتفاع ١٧٩ و عرض ۴۹ سانتیمتر است. این کتیبه بر روی آن حک شده است: امر هذه العمارة الشریفه سید السادات والاشراف سید شمس الدّین بن سید عبدالعزیز بابلکان عمل استاد محمد بن استاد علی نجّار رازی فی تاریخ ذوالحجة سنة تسع و خمسین و ثمانمائه هجریة(۸۵۹ ه.ق).
درب شمالی
درب طرف شمالی حرم نیز دری با کندهکاریهای ظریف، شامل کتیبه ذیل است: امر هذه العمارة الشریفه سیدالسادات سیدشمسالدّین بن سیدعبدالعزیز بابلکان فی تاریخ جمادی الاول سنة ثمان و خمسین و ثمانمائه (۸۵۸ ه.ق) عملی استاد محمد بن استاد علی نجّار رازی.
صندوق چوبی
در وسط حرم، صندوقی چوبی قرار دارد که این عبارت تاریخی بر بدنه آن حک شده است: امر هذه الروضة المیمون المبارک الشریف المنوّر المطهّر المقدّس سید الاعظم سلالة السادات سید مرتضی بن المرتضی الاعظم افتخار آل طاها و یاسین سید شمس الدّین ادام الله سیادتهما ابن سادات المرحوم سید حسین کیا بن سید عبدالله بن سید علی کیا بابلکان طا.
ترمیم و بازسازی امامزاده ابراهیم
پس از انقلاب اسلامی به علت مخروبه شدن دو بنای شرقی و غربی بقعه، دو قسمت تخریب و در پیرامون برج بقعه، بنای وسیعتری ساخته شد. این امر سبب شد که بنا از حالت قدیمی خود تغییر یابد. هم اکنون فضای بالایی داخل امامزاده نیز آینهکاری شده است. همچنین ضریح فلزی از جنس فولاد در سال ۱۳۴۵ توسط یکی از اساتید اصفهانی ساخته شد. این ضریح در داخل بقعه تعبیه شده است.
آداب و رسوم
در زمان قدیم مرسوم بوده که تازه دامادها در غروب روز قبل از مراسم عروسی با دوستان خود به امامزاده ابراهیم میآمدند و به زیارت میپرداختند. سپس عکسی از آخرین لحظههای تجرد خود به یادگار میانداختند تا بعد از ازدواج تجدید خاطره تجردشان باشد. علاوه بر آن، همه ساله مردم روستاها و شهرهای شهرستان بابلسر با به راه انداختن دستههای عزاداری در ایام شهادت ائمه اطهار و در ایام اعیاد دینی و ملی در امامزاده ابراهیم حضور پیدا میکنند و آداب و رسوم دینی و مذهبی خود را بجای میآورند.
مسیر دسترسی
برای دسترسی به امامزاده ابراهیم بابلسر میبایست ابتدا به شهر بابلسر رسید. سپس از بابلسر به سمت بهنمیر حرکت کنید. پس از طی مسیر حدود ۱ کیلومتر، تابلو امامزاده را مشاهده خواهید کرد.
منبع ememzadegan