آمل یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران، قطب صنعت و صادرات و فرهنگ استان مازندران، پایتخت برنج ایران، قطب زیست‌فناوری و نبوغ ایران، یکی از قدیمی‌ترین مراکز یک‌جانشینی جهان، از شهرهای مهم ترابری، کشاورزی، گردشگری، معدنی و صنعتی ایران و از مهم‌ترین شهرهای مرتبط به علم در تاریخ معروف به شهر تاریخ و فلسفه است.
این شهرستان در مرکز استان مازندران قرار دارد و از شمال به شهرستان محمودآباد، از شمال شرق به شهرستان فریدونکنار، از شرق به شهرستان بابل، از غرب به شهرستان نور و از جنوب به استان تهران محدود می‌شود.
پیشینه آمل
نام یکی از اقوام ساکن کرانه جنوبی دریای مازندران آمارد بوده‌است. نام شهر را دگرگون‌شده نام آمارد می دانند.. واژه آمل که گونه دیگر آن آموی است، احتمالاً از قبیله باستانی آمردها گرفته شده‌است. مورخان باستانی غربی نام این قبیله را مردی یا آمردی آورده‌اند. آماردها قومی نیرومند و جنگجو بوده‌اند و ناحیه فعلی آمل را به عنوان مرکز خود انتخاب نموده و نام خود را بر آن نهادند و بعدها واژه «آماردها» به سبب کثرت تلفظ به آملد، آمرد و «آمل» بدل شد.
وجه تسمیه این شهر به سبب بنیان‌گذار خود «آمله» نیز می‌تواند باشد، چنان‌که در تاریخ طبرستان ابن اسفندیار آمده‌است و در جای دیگر پیرنیا می‌گوید این قوم مهاجر بادیه‌نشین بوده‌اند که به تاخت تاز در اراضی اقوام دیگر می‌پرداختند و به روزگار کوروش تا حوالی ماد پراکنده گردیده بودند، آمردها در حدود سه هزار سال پیش از میلاد نیز در حال پیدا نمودن سرزمین بوده‌اند. در اطلس‌شناسی آمده‌است، آمل از سرزمین‌های قدیمی بوده و دیرینگی آن به درازای بلندی می‌رسد و مردمانش از آمردها هستند که اولین قوم در کنار دریا پارس‌اند.
فرهنگ و هنر
از نظر شعر، ادب، هنر، خطاطی، تاریخ، سیاست، فقه، تفسیر و فلسفه مشاهیر زیادی از این شهر برخاسته‌اند. آمل از فرهنگ و تمدن بسیار کهن و اصیل آریایی برخوردار است و به دلیل داشتن این تمدن باستانی و دیرینه مراسم‌های باستانی و به دلیل علاقه به دین و مذهب مراسم مذهبی بس با شکوهی در این دیار کهن برگزار می‌گردد، پس از گرویدن مردم آن به اسلام، برخی از مراسم باستانی بسته به فرهنگ مردمان مختلف مازندرانی با آداب اسلامی درآمیخته و بنابراین شیوه اجرای آن در هر روستا با روستای دیگر متفاوت است.
غذاهای محلی و سوغات
شکم پر آملی، کتلت، کته آملی، پلو زعفرانی، خورش مرغ ترش، اردک جوجه، سبزی‌پلون، از خاتون، اسفناج پته از مهم‌ترین غذاهای محلی و ملی آمل هستند.
برنج، مرکبات، مربا، ترشی، گردو، گیلاس، فرش، زیتون، ماهی، گل، معرق، منبت، سفال و گلیم از جمله مهم‌ترین سوغات آمل هستند. همچنین عسل طبیعی از قله دماوند و لار، سیب، کیوی، شیرینی‌های محلی مانند آب‌دندان، اغوزکناک، ساقه‌عروس، نان کوهی و غذاهای محلی که بین‌المللی شده‌اند نیز از سوغات این شهرستان هستند.
صنایع و معادن
صنایع غذایی، صنایع نساجی، صنایع چوپ، صنایع چاپ و انتشارات، صنایع اشیای کائوچویی، کاغذ، صنایع غذایی و سنگی و صنایع غیر فلزی معدنی و صنایع چرم‌سازی از عمده‌ترین صنایع موجود در شهرستان به‌شمار می‌آیند. برنج، تره‌بار، مرکبات، سیب، گردو، گیلاس، ماهی، مواد غذایی، محصولات و کاغذی و منسوجات و لبنیات، تولیدات برقی، مصالح ساختمانی و صنایع دستی صادرات این منطقه را تشکیل می‌دهند. این شهرستان ۶۵٪ صنعت استان مازندران را در خود جای داده‌است.
آب و هوا
آب و هوای شهرستان نظیر سایر نقاط مازندران است؛ در تابستان‌ها گرم و مرطوب و در زمستانها ملایم. حداکثر ریزش باران در ماه آذر و حداقل آن نیز در ماه تیر است؛ و دارای آب و هوا خاص در مناطق خود می‌باشد.
حمل و نقل
جاده: راه باستانی بخشی از راه هراز در حوالی وانا است که آثار باستانی مربوط به راه قدیم ری به آمل در آن مشهود است همچنین قطار راه اصلی ایران که شمال را به مناطق دیگر در جنگ جهانی وصل می‌کرد از این شهر بوده و بعدها به زودی از بین رفت و به جای آن راه ورسک ساخته شد. راه شهری این منقطه دارای بیشترین بلوار و بزرگراه‌های مازندران است.جاده بین‌المللی هراز یکی از مهم‌ترین جاده‌های ایران بیشترین وسعتش را در اینجا دارا است که شهرهای دیگر را به شمال ایران پیوند می‌دهد. همچنین جاده‌های کناری مانند آمل-بابل، آمل-محمودآباد (جاده ساحلی)، آمل-فریدونکنار و آمل-نور می‌توان اشاره کرد.
منبع : wikipedia
